Dijital Pazarlama Nedir?

İnternet ile birlikte sosyal dönüşüm başladı ve bu dönüşüm beraberinde birçok alanı etkiledi. Bu etkiler; ekonomi, davranış bilimleri, hukuk, psikoloji, yönetim, mühendislik ve pazarlama gibi pek çok disiplinde yeni konuları da gündeme getirdi. Tarih boyunca teknolojide yaşanan gelişmelerin; insanların birbirleriyle ve işletmelerin müşterileriyle iletişim kurma biçimlerini etkiledi ve bununla beraber internetin ticarileşmesi ve sonrasında yaşanan gelişmeler, günümüz dünya nüfusunun yarısından fazlasının internet kullanıcısı olması (We Are Social and Hooutside, 2017) gibi devrimsel bir sonuç doğurdu. Bu da iletişim kurma biçimlerini değiştirdiği gibi istek, ihtiyaç, talep, ürün, pazar ve tüketici davranışları gibi pek çok temel pazarlama kavramının da yeniden değerlendirilmesine yol açtı. Bu değişimin getirdiği kavramlardan biri de dijital pazarlamadır.

Dijital pazarlamanın geleneksel pazarlama ile mukayese edildiğinde pazarlama performanslarının daha efektif ölçülmesini mümkün kıldığı açık bir gerçektir. Ölçüm sonuçlarından çıkan raporlara göre de bir sonraki pazarlama faaliyetlerine ilişkin daha doğru ve hızlı karar almak kolaylaşmaktadır.

Dijital Pazarlama Nedir?

Pazarlamanın amacı satış gayretlerini gereksiz hale getirmektir diyor Peter Drucker yani öyle bir pazarlama yapın ki satış yapmak için ekstra efor sarf etmenize gerek kalmasın. Bu söz çok etkili ve pazarlama ile neler yapılabileceğinin güçlü sinyallerini hissettiriyor.

Dijital pazarlama, pazarlamanın dijital mecralarda internet aracılığıyla arama motorları, sosyal medya kanalları, e-posta, veri tabanları, mobil cihazlar ve kablosuz teknolojiler ve daha fazlası gibi dijital varlıklar kullanarak potansiyel ve mevcut müşterilere yapılan faaliyetler, aktiviteler ve çalışmalardır.

Dijital Ölçümleme

Dijital pazarlamanın işletmeler açısından en büyük avantajlarından biri de pazarlama faaliyetlerinin hızlı ve isabetli bir şekilde ölçümlenebilmesidir. Bu ölçümlemeler ile web sitelerinin performansı, site trafiği ve ziyaretçi hareketleri hakkında veriler elde edilerek ziyaretçi profilleri belirlenebiliyor. Aynı zamanda dijital pazarlama uzmanlarına da büyük bir kolaylık sağlayarak daha doğru hedeflemeler yapmasına imkan sağlıyor. Ölçülemeyen faaliyetler etkin bir şekilde yönetilemediği gibi gerekli görülen iyileştirmeler de yapılamıyor. Dijital pazarlamayı geleneksel pazarlamadan ayıran en önemli farklardan biri de daha objektif ve güvenilir analizlerin yapılabilmesidir.

Dijital Pazarlama Kanalları

Dijital platformlar aracılığı ile tüketicilere ulaşma imkanı sunan dijital pazarlama yöntemleri arasında birçok araç bulunur. Bunlar arasında yaygın olarak kullanılan; Google Ads Reklamları, Sosyal Medya Reklamları, Mail Pazarlaması, SEO (Search Engine Optimization – Arama Motoru Optimizasyonu), İçerik Pazarlama, Affiliate Marketing (Satış Ortaklığı Pazarlaması), PPC Reklam (Pay Per Click) ve Lokasyon Bazlı Dijital Pazarlamayı sayabiliriz.

Şimdi gelin bu kanalları detaylı inceleyelim.

1. Google Ads (Google Reklamları)

Google Ads yani Google Reklamları, diğer reklam kanallarının aksine Google’da arama yaptığında potansiyel müşterilerinize ürün ya da hizmetinizle ilgili ulaşmak için en etkili yöntemdir. Araştırmalar gösteriyor ki bir müşteri bir ürünü satın almadan önce ilk olarak Google’da aratıyor. Sonrasında ise yolculuk offline ve online olarak, satın alma işlemi tamamlanana kadar devam ediyor. Bu yolculuk esnasında ise tüketicilerin karşısına ilk sayfada çıkmak bir hayli önemli. Çünkü kullanıcıların ortalama %80’inden fazlası, arama sonuçlarında ilk sayfada gördüğü firmalar üzerinden satın alma işlemi gerçekleştiriyor. Google reklamları tam da burada rakiplerinizin önüne geçmek için çeşitli alternatifler sunuyor. Örneğin; web sitesi üzerinden köpek maması satan bir e ticaret firması olduğunuzu varsayalım. Kullanıcılar Google’da “köpek maması” yazarak arama yaptığında, arama sonuç sayfasında en üstte ürününüzün görseli, fiyatı ve firmanızın ismi şeklinde reklamınızı yapabilirsiniz. Bu sayede köpek maması satan onlarca rabikinizin önüne geçersiniz. Bunun için sadece Google Ads hesabına ve Google Ads hesabınızda kolayca kuracağınız bir alışveriş kampanyasına ihtiyacınız var. Bir başka örneğimiz ise Böcek İlaçlama işi yapan ve müşterilerin telefonla ulaşarak hizmet satın aldığı bir firma olsun. Kullanıcılar Google’da “böcek ilaçlama firmaları” şeklinde arama yaptığında arama sonuç sayfasında en üstte firmanızın web sitesi, telefon numarası, vermiş olduğunuz hizmet ve promosyonlar ve yine sizin belirlediğiniz reklam sloganları ile tanıtımınızı yapabilirsiniz.  Bu örneklerde genelde akıllara gelen ilk soru şu olur: “Benim hizmet grubumda birçok reklam veren rakibim olacaktır, bu durumda kim ilk sırada yer alacak?” Google reklamları her arama sonucunda milyonlarca farklı sinyale göre reklam sonuçları oluşturur. Bu sinyaller Google’da arama yapan kullanıcıyı en doğru sonuçla buluşturmak prensibine göre çalışır ve reklam verenler arasında bu kriterlere en yakın olanı kullanıcıya gösterir. İşte bu noktada da en büyük iş reklam verene düşer. Bu da Google Ads‘te yapılacak düzenlemeler ile mümkün olur. Google reklamlarını diğer reklam kanallarından öne taşıyan temel özellik olan “verileri ölçme-değerlendirme” ve “optimize ederek geliştirme” süreci sizi Google arama sonuç sayfasında ilk sıralara taşıyacaktır.

Özetle; bir TV reklamı ya da billboard reklamı verdiğinizde, reklamınızı kim gördü? Görenlerin yer – zaman ve yaş aralığı nasıldı? Reklamınızı görenler satmış olduğunuz ürün ile alakalı mıydı? Reklamınızı gördüğü an ihtiyaç anı mıydı? gibi birçok soruya cevap alamazsınız. Hiçbir ölçümleme- değerlendirme- geliştirme yapamadığınız gibi yüksek maliyetler de ödersiniz. Ancak Google reklamları daha ekonomik bütçeler ile ölçebileceğiniz sonuçlar almanızı sağlar ve sizi doğru zamanda doğru kullanıcıya ulaştırır.

2. Sosyal Medya Reklamları

Gelişen teknoloji ile yaşamımızda büyük bir yer edinen internet, birçok alanda olduğu gibi satış ve pazarlama alanında da büyük bir paya sahiptir. Geleneksel medya pazarlaması ile kıyaslandığında avantajlarının ve ölçülebilirliğin daha kolay olduğu internet reklamları artık daha çok tercih edilmektedir. İnternet reklamlarının bir türü de sosyal medya reklamlarıdır.

Günümüzde sosyal medya hesapları birçok kişi ve kurum tarafından aktif olarak kullanılıyor. Hatta dünya nüfusunun neredeyse %50’si aktif olarak sosyal medya platformlarını kullanıyor. Facebook, Instagram, Twitter ve LInkedin bu sosyal medya plartformlarının başında gelmektedir. Bu sosyal medya platformlarını marka bilinirliğinizi artırmak, sosyal medya hesaplarınızın erişimi yükseltmek, web sitenize trafik çekmek, mobil uygulamanızın yüklenmesini sağlamak, satış veya satış potansiyelinizi artırmak, kullanıcıların mesaj atmasını ya da form doldurmasını istemek gibi birçok alanda kullanabilirsiniz.

Sosyal medya reklamları, kullanıcıları demografik bilgilerine, ilgi alanlarına, hobilerine, çalıştıkları işe, dinledikleri müziklere ve daha birçok özelliklerine göre ayrıntılı hedefleme seçenekleri sunar. Bu detaylı hedefleme seçenekleri ile reklam maliyetlerinizi düşürerek kârınızı artırabilirsiniz. Hedef kitlenizi belirleyerek reklamlarınızı doğru kullanıcılara gösterebilir ve kullanıcı etkileşimleri ile sadakati sağlayabilirsiniz.

Sosyal medya reklamlarının bir diğer önemli faydası da reklamlarınızın ölçülebilir olmasıdır. Yayınladığınız reklamlar arasında performans analizi yaparak markanıza en çok getiri sağlayan reklamı seçebilirsiniz.

Reklamının istenilen anda değiştirilebilmesi ya da düzenlenebilmesi, markanın kullanıcıları ile aktif olarak iletişim içinde olmasını sağlaması ve reklamın kolayca yayılmasını sağlar. Öte yandan marka bilinirliğini artırması ve detaylı hedefleme seçenekleri ile reklam maliyetlerini düşürerek işletmenin karılılık oranını artırması da sosyal medya reklamlarının diğer faydaları arasındadır.

Öncelikle hedef kitlenizi belirlemeniz, işletmenize sağlamak istediğiniz fayda ve reklam bütçeniz ile hangi sosyal medya kanalında var olmak istediğinizi iyi planlamanız gerekir. Bu, sosyal medya reklamlarından en çok faydayı sağlamanız için vermeniz gereken ilk ve en önemli karardır. Örneğin; hizmet sektöründesiniz ve işletmeniz için ilgili kullanıcılardan form toplamak istiyorsunuz. Bu durumda kullamanız gereken mecra Facebook veya LınkedIn olabilir. Kurumsal firmalara hizmet veren bir temizlik şirkeniz olduğunu düşünürsek bu durumda da kullanacağınız en doğru mecra LınkedIn olarak öne çıkar.

Hedef kitlenize, reklamınıza ve kullanacağınız mecraya karar verip reklamınızı yayınladıktan sonra ise yayınlanan reklamların ölçümlemesi büyük önem arz eder.

İnternet kullanımını tüm dünyada giderek yaygınlaşmaya devam ederken, sosyal medya kullanımı da gün geçtikte artıyor. Sosyal medya reklamları, ifade ettiğimiz bu yönleri ile ele alındığında, önde gelen markaların pazarlama planlarında geleneksel medya pazarlamasına göre giderek payını büyütmektedir.

3. Mail Pazarlaması

Mail pazarlaması, direkt olarak elektronik mail yoluyla müşterilerinizi ürünlerinizden veya hizmetleriniz ile birlikte kampanyalarınızdan haberdar etmenizi sağlayan bir pazarlama yöntemidir. Mevcut ya da eski müşterilerle ilişkilerinizi iyileştirmek, müşteri sadakati sağlamak, mevcut müşterilere yeni bir satış yapmak ya da yeni müşteriler kazanmak için kullanılabilir. Diğer pazarlama türlerine kıyasla mail pazarlama kampanyaları daha küçük bir bütçe gerektirir, kurulumu ve takibi kolaydır. Bu nedenle küçük işletmeler için avantajlı bir pazarlama yöntemidir.

4. SEO

SEO Nedir? Ne işe yarar?

SEO, Search Engine Optimization kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve Arama Motoru Optimizasyonu anlamına gelir. Web sitenizin, hedeflediğiniz anahtar kelimeler arandığında Google arama sonuçlarında üst sırada yer alması için yapılan bir çalışmadır. Google, web site yapısı, platformlar arası uyum, web site içerikleri gibi birçok etkene bağlı olarak arama yapan kullanıcıların karşısına en uygun sonucu çıkarmayı hedefler. SEO çalışmalarında ise Google’a hedeflediğiniz anahtar kelimelerde en uygun seçenek olduğunuzu gösterirsiniz.

Peki SEO ne işe yarar? Birçok çalışma gösteriyor ki; Google’da yapılan aramaların sonucunda ziyaretçilerin %33’ü 1. sırada yer alan web siteye, %15’i 2. sırada yer alan web siteye ve %9’u da 3. sırada yer alan web siteye tıklıyor. Arama sonuçlarında ziyaretçilerin %75’i 1. sayfada yer alan web sitelerini tercih ediyor. İnsanların bir web siteye ulaşmak için çoğunlukla Google’da arama yaptıklarını düşünürseniz, ücretsiz trafik çekmek için SEO çalışmalarının ne kadar önemli olduğunu görebilirsiniz.

SEO çalışmaları 2 şekilde incelenir: Site İçi SEO ve Site Dışı SEO

Site İçi SEO

Site içi SEO, web siteniz içerisinde yapacağınız çalışmaları temsil eder. Google, arama sonuçlarında çıkaracağı web sitelerin birtakım gereksinimleri karşılamalarını ister. Bunlar;

• Mobil dostu web site düzeni: Google aramalarının %63’ü mobil cihazlardan geliyor ve bu sayı her geçen gün giderek artış gösteriyor. Eğer web siteniz mobil bir cihazdan açıldığında masaüstü görünümünde sunuluyorsa; hem ziyaretçileriniz geri tuşuna basacaktır hem de Google sizi arama sonuçlarında istediğiniz sıralamalara getirmeyecektir. Web sitenizi tasarlarken mobil cihazlardaki hızı, kullanıcı deneyimini ve yol haritasını göz ardı etmemelisiniz.
• Web site hızı: Web site hızı, sitenize gelen bir kullanıcının karşısına, sayfanızı ne kadar sürede yükleyebildiğinizdir. Eğer web siteniz 3 saniyeden geç açılıyorsa ,gelen ziyaretçilerin %65’ini daha web sayfanızı gösteremeden kaybedersiniz. Nasıl ki sizin hedef kitleniz ve müşterileriniz varsa Google’ında kendi müşterileri var ve bu müşteriler Google’da arama yapan kullanıcılar. Google arama yapan ziyaretçilerin karşısına en iyi seçeneği çıkarmak ister. Eğer web site hızınız yeterince iyi değilse Google arama sonuçlarında yer alamazsınız.

• Arama Niyeti: Arama niyeti Google’ın sunduğu en büyük avantajdır. Sonuçta arama yapan kullanıcılar ne isteriklerini ve niyetlerinin ne olduklarını birkaç kelimede anlatmaya ve en iyi sonucu bulmaya çalışırlar. “bebek bezi fiyatları” yazarak arama yapan bir kullanıcının niyetini tahmin edebiliyorsunuzdur. Burada dikkat etmeniz gereken konu, SEO çalışması yaparken hedeflediğiniz ve içeriklerinizi buna göre şekillendirdiğiniz anahtar kelimelerinizi dikkatle seçmek ve alakasız trafik almamak. Alakasız trafik demek; gelen birçok kullanıcının aradığı şeyin web sitenizde yer almadığını fark ettiklerinde çıkmaları ve Google’ın bu oranları göze alarak sıralamada sizi aşağılara çekmesi demek.

• İçerik: İçerik web sayfanızda yer alan metin, görsel ve işitsel ürünlerin tamamıdır. Zengin bir içerik, rakiplerinizde yer almayan özgün bir bilgi veya açıklayıcı bir sayfa yapısı Google’ın arama sonuçlarında sizi üst sıralara taşımasında en büyük rolü oynar. Daha önce de söylediğimiz gibi, Google müşterilerine en iyi sonucu göstermek ister. Hedeflediğiniz anahtar kelimede en iyi ve özgün içeriği sunabiliyor ve diğer SEO koşullarını da sağlıyorsanız, kısa sürede sıralamalarda üste çıkabilirsiniz.

Site Dışı SEO

Site dışı SEO, web sitenizin dışarısında yaptığınız SEO çalışmalarını kapsar. Web sitenizin, başka web sitelerinde bahsedilmesi sitenizin otoritesini, bilinirliğini ve konu üzerindeki alaka düzeyini arttırarak hedeflediğiniz anahtar kelimelerde Google’da üst sıralarda yer almanızda yardımcı olur. Sıte dışı SEO çalışmaları arasında; link inşası, sosyal medya çalışmaları ve marka bilinirliği çalışmaları yer alır.

5. İçerik Pazarlaması Nedir?

İçerik pazarlaması nedir sorusunu cevaplamadan önce içerik ve pazarlama kavramını ele almak gerekir.

İçerik: Bir anlatımda verilmek istenen fikir, duygu, düşünce ve imgeler bütünüdür. Ruhsal ve düşünsel işlevler süreci olan içerik; dijital medyada, sosyal medya ağları aracılığıyla kaynaktan son alıcılara iletilen görsel ve işitsel mesajlar bütünüdür.

Pazarlama: Firmaların, hangi malların veya hizmetlerin müşterilerinin ilgisini çekeceğini tayin etmeleri ve satışlar, iletişim ve işletme idaresi geliştirmeleri için stratejileri belirlemeleri sürecidir. Pazarlama süreci, bir bütünleştirilmiş süreçtir ve bu vasıtasıyla firmalar müşterileri için değer yaratır. Bunun karşılığında da müşterilerden değer kapabilmek için güçlü müşteri ilişkileri kurmaktadırlar.

İçerik Pazarlaması

Yeni medya ekosisteminde, markaların hedef kitlelerinin dikkatini çekecek içerikleri hazırlayarak, yeni ya da hali hazırdaki müşteri kitlesinin zihninde duyusal konumlandırma çalışmalarının yapıldığı yeni nesil dijital iletişim ve pazarlama sürecidir.

İçerik Pazarlama Enstitüsü kurucusu Amerikalı Joe Pulizzi’ye göre ise: “İçerikle pazarlama, net olarak tanımlanmış ve doğru anlaşılmış hedef kitleyi kârlı müşteri hareketi yaratma hedefiyle etkilemek, çekmek, bağlılıklarını sağlamak için ilgili ve değerli içeriğin yaratılması ve dağıtılmasını kapsayan pazarlama tekniğidir.”

Satın alma davranışlarının %93’ünün online arama ile başladığı günümüzde;

İçerik Pazarlaması Nasıl Yapılır?

• Hedeflerinizi belirleyin: Vizyon ve misyonlarınıza yönelik pazarlama hedeflerinizi belirleyin.
• Stratejinizi oluşturun: Hedef kitlenize yönelik oluşturacağınız içeriklerde vermek istediğiniz mesaj ya da çözümler neler olacak?
• İçeriklerinizi belirleyin: Hedef kitlenize hangi tür içeriklerle ve hangi konuları ele alarak hitap edeceksiniz? İçeriklerinizin zaman aralığı nasıl olmalı?
• Düzenli ölçümler yapın: Yayınladığınız farklı içerik türleri arasındaverimlilik ve etkinlik analizleri yapın. SEO çalışmaları yaparak hedef kitlenizin markanıza ulaşmasını kolaylaştırın.
• Sosyal medyanın gücünden faydalanın: İçeriklerinizi bir blogda ya da web sitenizde yayınlamanız yetmez, içerik pazarlaması stratejilerinizi sosyal medya ağlarında da konumlandırmalısınız.

Sonuç olarak;

Dijital devrimin ve teknolojik değişimin yarattığı yeni düzen, hem sosyal hayatın hem de kurumsal hayatın tüm dinamiklerinde etkisini göstermiştir. Bu dinamikler bazen insanların davranış şekillerine ya da alışkanlıklarına etki etmekte, bazen de kurumların hedef kitlelerine ulaşma ve onlarla olan karşılıklı etkileşim sürecine yansımaktadır. Bu nedenle gerek bireysel anlamda sosyal bir çevrenin varlığına yönelik yaklaşımların gerekliliği ve kişisel anlamda ortaya çıkan sorunların çözümü bakımından, gerekse kurumsal hayatın zorlayıcı şartları ve çetin rekabet ortamında ayakta kalabilmek için dijitalleşmenin yarattığı yeni ortama uyum sağlamak gerekmektedir.

Etkili bir dijital pazarlama kontrol sistemi için göz önünde bulundurulması gereken bazı temel kurallar ise şöyle sıralanabilir:

• Her dijital pazarlama faaliyetinin amaçları ve bunlarla ilgili iletişim yöntemler belirlenmelidir.
• Tüm amaçları ölçümlenebilecek hedefler oluşturmalıdır.
• Dijital medya bağlantılı ve bağlantısız faaliyetlerin nasıl değerlendirileceği belirlenmelidir.
• Etkili bir dijital pazarlama programı için dijital olmayan yöntemlerden de faydalanılmalıdır.
• Birden fazla dijital mecra kullanılan kampanyalarda, hangi yöntemin daha yararlı olduğunu ölçümlenmelidir.
• Rakip firmaların dijital medya performansları da takip edilmelidir.